Valentziako Laberintos aldizkariak, bere 25. zenbakian, erbesteko aldizkariei buruzko dosier zabala argitaratu du, tartean José Ramón Zabala Agirre lankideak euskal erbesteari buruz idatzitako artikulu luze bat barne. «Euskal erbesteko aldizkarien panorama eguneratua (1936-1960 )» izenburupean, gaztelaniaz, gure kulturaren erbesteko pertsonalitateek nolabait parte hartu zuten argitalpenen zerrenda jaso du. Artikuluak, halaber, goiburu enblematikoenetako batzuk berreskuratzeko eta […]
Erbestearen filosofiarena izan zen Jose Angel Ascunce irakasleak garatutako esparru interesgarrietako bat. Eugenio Imatz, Kastor Narvarte, Teodoro Olarte, Federico Álvarez edo Juan David García Bacca bezalako figurak izan ziren bere analisien eta obren berreskuratzeko lanen helburu. Hori dela eta, Ricardo Tejada Université du Mans-eko (Frantzia) irakasleak, 2021ean, euskal erbestealdi filosofiko distiratsu hartako pertsona nagusiak bildu […]
Donostian 2021eko Kongresuan, «Erbesteko mitoak» izenekoan, María Bueno irakasleak «”Bere ahotsak zaurian kristalak uzten ditu” Federico García Lorca exiliado» testua aurkeztu zuen. Lan horretan, Lorcak euskal erbesteko egileen eta argitalpenen artean izan zuen eragina aztertzen du Granadako irakasleak. Zirkunstantzia desberdinengatik, testu hau ez zen zegokion tokian agertu, hau da, 1936-1939ko erbestearen mitoak liburuan. Ez dakigu […]
Joan den azaroan Hamaika Bide Elkarteak «Musika eta Erbestea» gaiari buruz antolatu genuen batzarrean, ziur asko Faustino Aranazabalek (Donostia, 1968) aurkeztu zuena interesgarrienetariko bat izan zen. Aranzabal Donostiako Kresala Dantza Taldeko kidea eta koreografoa da. Bere hitzaldian euskal dantzaren garapena erbestearen argitan aztertu zuen. Jarraian, hitzaldiaren testu osoa jaso dugu, kongresu honetako plazaratuko diren akten […]
Historiak ez du oso ondo tratatu Ruedo Ibérico argitaletxea (Éditions Ruedo Ibérico), Ekimen horrek frankismoaren aurkako esfortzu benetako ahalegin kulturala izan zen. José Martínez Guerricabeitia (1921-1986) valentziar anarkista engaiatuaren eskutik eta erbesteratu espainiar talde baten laguntzarekin, proiektua abian jarri zen Parisen, 1961ean. Helburu nagusia erbestetik antifrankistak ideologikoki armatzen zen eta neurri handi batean lortu zuen, […]
Cecilia García de Guilarte kazetari tolosarraren lanak ziur aski 36ko erbestealdiaren gure idazleen arteko hobeto berreskuratzen ari direnak dira. Datu honen zergatia azaltzeko gauza asko aipatu daiteke, tartean bere alabaren Ana Mary Ruizen ekimenak zalantzarik gabe; baina ezin baztertu ere idazle honen originaltasuna, zeren eta bera izan baitzen lehenengo euskal emakume gerra-korrespontsala. Ideologia ikuspuntutik, Cecilia […]
Justo Garate medikuaren pertsonalitatea (Bergara, 1900-Mendoza, 1994) euskal erbestearen garrantzitsuenetarako bat izan zen, zalantzarik gabe. Ikerketa-lan honetan Justo Garateren bizialdia errepasatuz, bere aktibitate nagusiak aztertuko ditugu: medikuntza alorrean eginiko aportazioak, formakuntza garaietatik, gerra aurreko bere lehen urratsak lan munduan, Argentinako diasporan bizi izandako urteak, han egin zuen lana… Arreta berezia, bestetik, itzultzaile moduan aurrera eraman […]
Benahaviseko (Malaga) Plankton Press argitaletxeak “Los años de las verdes manzanas” (Sagar berdeen urteak) epigrafearen pean Cecilia García de Guilartek 1968ko martxoaren 1etik urriaren 24ra La Voz de España egunkari frankistan argitaratu zuen kazetaritza-artikuluen bilduma berrargitaratu du. Bilduma hori, hamasei artikulu, gehienak 2001ean Saturraran Argitaletxean plazaratu zen, Un barco cargado de… izenburuko lanean. Testu haietan, […]
2021eko maiatzaren 29an, gaixotasun luze baten ondoren, Iñaki Azkarate Intxaurrondok utzi gintuen (1948-2021). Iñaki, Donostiako Larramendi Ikastetxeko irakasle erretiratua, Hamaika Bideko kide izan zen hasiera-hasieratik. Gure artean, protagonismo eta kargu ofizialetatik ihesi zebilen langile konprometitu baten oroitzapena utzi zuen. Bere zaletasunak bidaiak eta mendizaletasuna ziren. 1996an, Deustuko Unibertsitatean, Alfonso Sastreren antzerkiari buruzko doktore-tesia irakurri zuen: El […]
Abian da 2025eko bi urteko kongresurako proposamena. Oraingo honetan, 1936ko gerrako erbesteratuak protagonista dituzten ihesaldiak eta munduko hainbat lekutan, Frantziatik edo Britainia Handitik, Argentinara edo Estatu Batuetara jaso zuten harrera zibila aztertu nahi ditugu. Biltzarra Euskal Herriko Unibertsitatearekin eta Gipuzkoako Foru Aldundiarekin elkarlanean egingo da. Kongresuaren datak urriaren 29tik 31ra izango dira, Donostian eta Gasteizen. […]
Gabonekin batera inprimategitik Jose Angel Ascunceri omenezko liburua atera dugu. Bertan hamabost lan bildu dira, Joseanen oroimena ikuspuntu desberdinetatik jorratuz. Lan horien artean irakaslearen biografia, bibliografia zehatza eta argazki bilduma bat jaso egin dugu. Koordinatzaileak Carmen Gil Fombellida eta Jose Ramon Zabala izan dira; haiekin batera beste hamaika idazle prestatu dute lan hau: Maria Bueno, […]
Gasteizko Euskal Herriko Unibertsitatearen Mikaela Portillo eraikinean, «Max Aub: Testigantza, konpromisoa eta irudimena» izenburuperean idazle valentziarraren inguruko jardunaldiak egingo dira urriaren 15 eta 16an. Bi egunetan idazle horren inguruko ideia desberdinak landuko dira: biografia, obra, garrantzia… Sarrera irekia da, Hamaika Bide Elkarteak lagundu du Max Aub Fundazioak antolatzen duen ekimen honetan.
Gabonekin batera inprimategitik Jose Angel Ascunceri omenezko liburua atera dugu. Bertan hamabost lan bildu dira, Joseanen oroimena ikuspuntu desberdinetatik jorratuz. Lan horien artean irakaslearen biografia, bibliografia zehatza eta argazki bilduma bat jaso egin dugu. Koordinatzaileak Carmen Gil Fombellida eta Jose Ramon Zabala izan dira; haiekin batera beste hamaika idazle prestatu dute lan hau: Maria Bueno, […]
Liburu honek 2021eko azaroan egin genuen Kongresuan aurkeztutako ponentzia gehienak biltzen ditu. Lehen aldiz, liburua paperezko formatuan ez ezik, PDF formatuan ere zabaltzea erabaki dugu, hedapenak dakartzan posta-kostuak murrizteko. PDF honetan, liburuaren eduki guztiak eskura daitezke. Liburuaren edukia “Introducción a los mitos del exilio / Sarrera bat erbesteko mitoei”. Carmen Gil Fombellida y Jose Ramon […]
2019ko azaroan, Erbestea eta Humanitateak. Kulturaren ibilbideak kongresua antolatu genuen. Horren bidez, gerra zibila amaitu eta laurogei urtera, 1939an, gogoratu nahi genuen. Jose Angel Ascunceren heriotzak eta, ondoren, pandemiak liburu honen agerpena atzeratu zuen eta, 2021ean argitaratu bide zena, orain plazaratu izan dugu. Liburu honetan, gure ustez aurkeztutako txostenen artean interesgarrienak zirenak jaso dira. Testuak […]
2017an gure elkarteak Erbesteko zientziari buruzko nazioarteko batzarra antolatu zuen, gure taldeak antolatzen zuen hamabosgarrena. Helburua sarritan baztertuak izan diren ikerketa aldeak berreskuratzea zen, alboratuta izan diren pertsonalitate handien lanak eta biografiak balioan jartzea eta gizarteratzea. Proiektua abiatzeko oztopo handi bat genuen: taldeko partaide gehienok ez dugu zientzia alorreko formakuntza sakona eta hori zen, alegia, […]
Abian da 2025eko bi urteko kongresurako proposamena. Oraingo honetan, 1936ko gerrako erbesteratuak protagonista dituzten ihesaldiak eta munduko hainbat lekutan, Frantziatik edo Britainia Handitik, Argentinara edo Estatu Batuetara jaso zuten harrera zibila aztertu nahi ditugu. Biltzarra Euskal Herriko Unibertsitatearekin eta Gipuzkoako Foru Aldundiarekin elkarlanean egingo da. Kongresuaren datak urriaren 29tik 31ra izango dira, Donostian eta Gasteizen. […]
Gasteizko Euskal Herriko Unibertsitatearen Mikaela Portillo eraikinean, «Max Aub: Testigantza, konpromisoa eta irudimena» izenburuperean idazle valentziarraren inguruko jardunaldiak egingo dira urriaren 15 eta 16an. Bi egunetan idazle horren inguruko ideia desberdinak landuko dira: biografia, obra, garrantzia… Sarrera irekia da, Hamaika Bide Elkarteak lagundu du Max Aub Fundazioak antolatzen duen ekimen honetan.
Zailtasun ugari izan arren, XVIII. Kongresua amaiera ona izan duela esan ahal dezakegu. Zailtasun ekonomiko handiekin bada ere, lau egunetan, hainbat erakunde eta unibertsitatetako adituek musikak, bere alderdi guztietan, erbesteratuen artean izan zuen garrantzitsua erakutsi digute. Hona hemen kongresuaren zenbait dokumentu grafiko.
Dagoeneko hasi da gure XVIII. Nazioarteko Kongresurako atzerako denbora kontaketa. Bertan, hogei irakasle eta artista baino gehiagok musikak errepublikar erbesteratuentzat izan zuen garrantzia eta garapena aztertuko dute. Gurekin izango ditugu Melina Burlaud, Lucy Duran, Samuel Diz, Faustino Aranzabal, Jon Bagues, Gasteizko Abesbatza Errepublikarra… Azaroaren 21etik 24ra, Gipuzkoako Foru Aldundian eta Donostiako Carlos Santamaria Liburutegian hitzaldi, […]
