Don Leon Iruretagoyenaren oroimenean
León Iruretagoyena, Irunen jaioa, urte askoan hiri horren alkatea izan zen; halaber, haren herrikideek oso estimatua izan zen gizon ikasi hau. Hala ere, dena esan behar da, egun hain irundar ospetsua izan zena nahiko ahaztua dago nahiz eta Irungo kale batek bere izena eraman.
Iruretagoyena familia ideologia sozialistatik nahiko gertu zegoen; nahikoa izan daiteke Don Leonen alaba, Julia, Gazteria Sozialisten sortzailea izan zen Tomas Meaberekin (1879-1915) ezkondu zela esatea. Beste familia asko bezala, Iruretagoyena familiak “hanka-sartze” larria egin zuen, 1936an demokraziaren alde jarri zen eta erbestera ihes egin behar izan zuen.
Honera dakarkigun testuan Don Leon oroitzapena jaso da. Testua haren bilobak berak, Jaime Tomas Iruretagoyenak idatzi zuen. Testu argitaratu gabeko hau zabaltzeko baimena Don Leonen birbilobak eman digu, Diego Tomás Ivancich. Zalantzarik gabe testigantza garrantzitsua da hau gure beste intelektual ahaztuaren oroimena berreskuratzeko: Leon Iruretagoyena Camino.
-Maria Bueno Martínez-
Argazkian, Irun 1936an (Irungo Udalaren Fototeka).
