Jose Angel Ascunce irakasleak komentario honetan Cecilia G. de Guilarte eleberri hau nola sortu zen azaltzen digu eta, aldi berean, liburua ulertzeko zenbait gako literario aztertzen du. Jakina denez, eleberri honek “Erbestearen gaineko trilogia” osatzen du eta 2015ean argitaratu zen lehenengo aldiz. Comentario sobre “Los nudos del quipú”
Diktadurak masoneriaren aurka zabaldu zuen gorrotoa guztiz ezaguna da. Erabateko jazarkunde horren ondorio nagusia logia gehienen desagerpena izan zen. Talde haien partaide gehienak erailak, espetxeratuak edo, kasu onenean, erbesteko bideak hartzera behartuak izan ziren. Urtetako errepresio horren ondorio zuzena gaur egun pentsamendu mugimendu horren inguruan dagoen ezagutze falta da. Askotan ez dakigu ezta haien […]
Ezaguna da Cesar Arrondo irakasleak Amerikan zein Europan aurrera eramaten ari den euskal gaien eta arazoen lan dibulgatiboa. Egilearen kezka nagusietariko bat, zalantzarik gabe, gazteen formakuntza izan da eta hori da, alegia, liburu honen jatorria. “Hojas para la formación” (Formakuntzarako orriak) izenburupean Arrondok hogei gai desberdinak landu ditu, neurri eta formato desberdinetako proposamenak. Horien artean, […]
Buenos Airesko Ekin Euskal Argitaletxea berriro ere plazan dago, oraingoan Xabier Irujoren zuzendaritzapean. Benetan berri pozgarria. Garai berri honi hasiera emateko hiru liburu argitaratu dituzte, tartean Larraitz Ariznabarreta lankideak Maritun Ugalderi buruzko doktoreago tesia. Jarraian Larraitzek idatzitako komentarioa jaso egin dugu, liburuaren azalatik beretik: “El presente libro es parte de una tesis doctoral fruto de […]
1936ko gerraren ubera Orion izenburupean Iñaki Iturain Azpirozek Gipuzkoako kostaldeko herri txiki horretan Gerra Zibilean pairatu zituzten ondorioei buruzko monografikoa argitaratu du. Egileak azpimarratzen duenez, “Orio bi mila biztanle inguruko herri txiki bat zen. Uztailaren 18an militarrek emandako estatu kolpeak abiatutako gerrak lurrikara bortitz baten moduan astindu zituen hango herritarrak”. Ondorioak ia gaur egun arte […]
Cesar Arrondo irakasleak, gure elkarteko partaide ezaguna, Argentinako Laprida herriko euskaldunen historia txikia, eta aldi berean heroikoa, bildu du. 1899an, Laprida sortu zenean, han zeuden geure herrikideak eta aktiboki lagundu zuten proiektu berri hartan. Gaur egun, ehun urte baino gehiago igaro direnean, haien ordekoek lanean darraie Latinoamerikan euskal identitatearen defentsan. Arrondo irakaslearen ekarpen interesgarria zalantzarik […]
Epistolario de Pilar de Zubiaurre (1906-1970) Edizioa, hitzaurrea eta oharrak: Iker González-Allende. Woodbridge: Tamesis, 2014. xxvi + 414 or. ISBN 9781855662766. Liburu berri honetan 1906tik 1970arte intelektual bizkaitar honek idatzitako 188 gutun bildu dira. Pilar Zubiaurre (Garai, Bizkaia, 1884 – Mexiko hiria, 1970) intelektualak, Zubiaurre anaien ahizpa, bizitza osoan hispaniar munduko pertsonalitate ospetsu askori idatzi […]
Datorren azaroaren 7an, arratsaldeko 19:30etan, Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean, Un vasco en la corte nazarí liburuaren aurkezpena egindo da. Liburua Hamaika Bide Elkarteko kidea den Maria Bueno Martínezek idatzi du. Lan hau Ipso argitaletxearen “Baroja (& Yo)” bilduman plazaratu da. Aurkezpenean, Maria Buenorekin batera, Bernardo Atxaga idazleak eta Ángel de la Chica, Andaluziako Etxearen Presidenteak […]
Tonnerre bost mila inguruko biztanleen herri txiki bat da. Borgoina frantziarreko Yonne Departamenduan dago. Gerra Zibilaren garaian Tonnerren 120 haur eta gazte euskaldunak babestu ziren eta biztanleen laguntza beroa eta elkartasuna jaso zuten. Errefuxiatuak Gernikako txikizioaren ondoren heldu ziren, 1937ko maiatzaren 24an. Orain gutxi, Tonnerreko artxibategian ikerketa bat burutu da eta, ondorioz, berrogei gutun inguru […]
Federiko Álvarez Arregi, idazle donostiar erbesteratua (1927ko otsailaren 19a) maiatzaren 18an, Mexiko Hirian hil zaigu. 91 urte zituen. Federiko José Luis Álvarez Enparantza “Txilladergi”ren lehengusu zuzena zen; dena dela batak zein besteak oso bizitza desberdinak izan dituzte. Federiko Álvarez Frantzisko Fermin Álvarez-en semea zen, Izquierda Republicanaren sortzaile batena, alegia. Gerra bukatuta, 1940ean, Federiko eta bere […]
Academia Hispano-Mexicanaren ikaslegoak argitaratutako aldizkaria. David Mota Zurdo irakasleak frankisten diktadurapean erbesteratu behar ziren euskal zientzialariak berreskuratzeko lanarekin jarraitzen du. Oraingo honetan Ricardo Vinós matematikari arabarraren biografian eta lanean zentratu da, galtzekotan dugun beste izen handia. Matematikari handia eta lanbide heziketaren bultzatzailea izango zen gizona Gasteizen (Araban) jaio zen, 1888ko ekainaren 25ean; aurten bere jaiotzaren […]
Aurten Carlos Sáenz de la Calzada Gorostizaren ehun urte bete dira. Biologoa, geografoa, irakaslea, zientzialari arabarrak errepublikaren aldeko leialtasuna garesti ordaindu zuen baina erbestean ere bere lana aurrera eraman zuen. Mendeurren honen haritik, David Mota Zurdo irakasleak Sáenz de la Calzadaren biografiaren eta zientzian egin zituen aportazioen berri laburra eskaini digu. Ejertzito kolpistaren garaipenak Gerra […]
2017an gure elkarteak Erbesteko zientziari buruzko nazioarteko batzarra antolatu zuen, gure taldeak antolatzen zuen hamabosgarrena. Helburua sarritan baztertuak izan diren ikerketa aldeak berreskuratzea zen, alboratuta izan diren pertsonalitate handien lanak eta biografiak balioan jartzea eta gizarteratzea. Proiektua abiatzeko oztopo handi bat genuen: taldeko partaide gehienok ez dugu zientzia alorreko formakuntza sakona eta hori zen, alegia, […]
Arturo Taracena Arriola Guatemala, la República Española y el Gobierno Vasco en el exilio (1944-1954) liburuaren egilea da. Lan horretan Taracenak 1944tik 1954ra bitartean Ertamerikako herrialdean erbesteratu errepublikanoen presentzia aztertu egin du, hau da, Juan José Arévalo eta Jacobo Árbenz presidenteen eskutik, Guatemalak bere lehen gobernu demokratikoak ezagutu zituen garaian. Egilearen arabera, ikerketa honen hasiera […]
Larraitz Ariznabarreta irakasleak koordinatuta, dagoeneko kalean dago gure liburu berria: Espacios de la heterodoxia del exilio. Erbestealdiko heterodoxiaren espazioak. Obra honetan Donostian, 2015eko abenduan, Nazioarteko XIV. Batzarrean aurkeztutako ponentzia ugari jaso egin da. Ariznabarreta irakaslearen hitzetan, liburu honen “helburua erresistentziaren praktika hobeto ulertzen laguntzea da; baita ere, zenbait arrazoi direla medio, frankismoak eragindako erbestealdiaren ikuspegi […]
Renacimiento Argitaletxeak, bere Erbesteko Liburutegian, idazle tolosarraren orain arte argitaratu gabe zegoen nobela argitaratu du. Izenburua Los nudos del quipu du eta erbesteari buruzko trilogia bat ixten du; beste bi liburuak hauexek dira: Cualquiera que os dé muerte (1969) eta La soledad y sus ríos (1975). Eskuizkribua familiaren artxiboan gordeta zegoen. Edizioa Manuel Aznar Soler […]
Joan den abenduan elkartearen ohiko batzar orokorra izan genuen. Gai nagusia zuzendaritza berria izendatzea zen, hiru urtero berritu egin behar baita. Batzar horren hasieran Jose Angel Ascuncek, presidentea taldea sortu zenetik, kargua uzteko borondatea azaldu zuen. Horrela gauzak, batzarrak Ascunceren eskaera onartu zuen baina, halaber, Elkartearen Ohorezko Presidentea izendatzea erabaki zuen, modu batez hainbeste urtetako […]
Regina Raull margolaria joan den azaroaren 19an joan zaigu. Regina Bilbon jaio zen, 1931ko otsailaren 12an; erbestealdiaren bigarren belaunaldiaren partaidea izan zen, hau da, militarren matxinadaren ondorioz beste herrietara joan behar izan ziren haurreena. Mexikon jaso zuten eta han integratu zen erabat. Mexikon Reginak margolari eta ekintzaile kultural gisa lan handia egin zuen. Nahiz eta […]
Joan den 2018ko maiatzaren 18an, Federiko Álvarez Arregi euskal erbesteratua hil zitzaigun. Donostian jaioa, 1927an, beti hiriaren oroimen idealizatua gorde zuen batez ere haurtzaroarekin lotutakoak. Federiko askotan itzuli zen gurera eta, libre gelditzen zitzaion denboran hiria arakatzen zuen galdutako beste zahar hura aurkitu nahian. Orduan, memoria hauek idazteko asmoa ez zuen ezkutatzen eta, azkenik, liburua, […]
Azaroaren 4tik 7ra, Donostian, erbesteari buruzko XVI. nazioarteko batzarra egingo dugu. Bilkurak Gipuzkoako Foru Aldundiaren areto nagusian eta Euskal Herriko Unibertsitatearen Karlos Santamaria Liburutegian egingo dira. Gaiak hauek izango dira: irakaskuntza, pedagogia, hedabideak, e.a. Aldi berean, “1939: Ortzemuga txarrantxadunak” erakusketa irekita egongo da. Egitaraua esukaraz: hamaika bide xvi batzar eusk
